คนจำนวนมากที่ได้อ่านข้อมูลเกี่ยวกับการทำงานชั่วคราวที่อเมริกา หรือ เรียกกันว่า Work Permit ซึ่งอยู่ภายใต้วีซ่า H2-B โดยประเทศไทยได้รับการเพิ่มเข้าไปในกลุ่มประเทศที่สามารถขอวีซ่าประเภทนี้ได้
การดำเนินการไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด เพราะขั้นตอนแรกที่ยากที่สุด คือ การหานายจ้างที่ได้รับอนุมัติจากกระทรวงแรงงานของสหรัฐอเมริกา (Department of Labor) ให้สามารถรับลูกจ้างต่างชาติได้ในตำแหน่งงานที่มีความต้องการในช่วง peak load หรือ ช่วงเวลาหนึ่ง ๆ เท่านั้น โดยไม่เกิน 10 เดือน ปัจจุบันมีคนทำงานที่ถือ H2-B วีซ่าในอเมริกาจำนวนมาก โดยจำกัดผู้เข้าร่วมไม่เกิน 66,000 คนต่อปี แต่ละคนอยู่ได้สูงสุดไม่เกิน 3 ปี
มีเหตุการณ์เกิดขึ้นหลายอย่างกับวีซ่าทำงานประเภทนี้ที่เด่นชัดที่สุดในปี 2014-15 คือ การเอารัดเอาเปรียบของนายจ้างที่เกิดขึ้นในที่ทำงาน เนื่องจากวีซ่าประเภทนี้ ไม่สามารถเปลี่ยนนายจ้างได้ เพราะนายจ้างเป็น Visa Sponsor ต้องอยู่จนครบสัญญา หรือ ถูกยกเลิกวีซ่า และมีการดำเนินการผ่านเอเจนซี่ทำให้ลูกจ้างมีต้นทุนในการเข้ามาทำงานที่อเมริกาเพียงชั่วคราว และอาจไม่เหลือเงินกลับไปเลย แต่ก็ไม่ค่อยมีใครไปทำอะไรจนปี 2015 ลูกจ้างจากประเทศใกล้ๆ อเมริกาได้ลุกขึ้นประท้วงนายจ้าง และนำไปสู่การพิจารณาแนวทางการทำงานใหม่ของกลุ่มวีซ่าประเภท H2-B ซึ่งเป็นการดำเนินการให้รัดกุมยิ่งขึ้นกว่าเดิม
จุดเด่น ๆ ที่สรุปง่ายๆ ครับ
1. นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างแรงงานเท่ากับ อัตราค่าจ้างทั่วไปในตลาด ห้ามต่ำกว่า ถึงแม้จะสูงกว่าค่าแรงขั้นต่ำ
2. นายจ้างต้องจ่ายค่าเดินทางในประเทศให้กับลูกจ้างที่ทำงานได้ 1 สัปดาห์ และจ่ายค่าเดินทาง เมื่อทำงานครบ ให้สำหรับการเดินทางระหว่างประเทศ หรือ ส่งตัวกลับประเทศ
3. ลูกจ้างห้ามหยุดงานประท้วง หรือ กระทำการใดๆ ที่เป็นขัดขวางการทำงาน
4. นายจ้างต้องจ่ายค่าวีซ่า และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ทั้งหมดให้ลูกจ้าง หลังจากทำงานไปแล้ว 1 สัปดาห์
5. ห้าม นายจ้าง, เอเจนซี่, ทนาย และอื่น ๆ เรียกเก็บค่าใช้จ่ายใดๆ กับลูกจ้าง หรือ ค่าใช้จ่ายแอบแฝงใดๆ ในการแต่ละประเทศที่ดำเนินการคัดเลือก และอื่น ๆ
ง่าย ๆ ชัดๆ คือ ใครที่จะไปทำงานชั่วคราวในวีซ่า H2-B ตั้งแต่นี้ไป ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ หากมีที่ใดเรียกเก็บค่าใช้จ่าย นายจ้างและผู้เรียกเก็บค่าใช้จ่ายก็จะถูกดำเนินการ
ดังนั้น ไม่ต้องแปลกใจว่า ทำไมนายจ้างอเมริกันช่วงหลังๆ ไม่เลือกรับคนไทย เพราะค่าตั๋วเครื่องบิน และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ สูง เลือกรับจากประเทศใกล้เคียงถูกกว่ามาก แต่ถ้าใครอยากไปทำงานเก็บเงินจริง ๆ มันตอบโจทย์ เพราะคือ วีซ่าทำงานชั่วคราว ไปเก็บเงินจริงๆ ไม่ต้องจ่ายอะไรสักอย่าง นายจ้างต้องจ่ายคืนให้ทั้งหมด หรือ นายจ้างออกให้ทั้งหมดนั้นเอง เพื่อเป็นการคัดเลือกนายจ้างที่มีความรับผิดชอบอีกทางหนึ่ง
ถึงแม้จะเพิ่งได้รับการเพิ่มชื่อแประเทศเข้าไปในกลุ่มวีซ่า H2-B แต่ก็ต้องใช้ความพยายามอย่างมากในการหานายจ้างที่จะรับเข้าทำงาน และเอเจนส่วนใหญ่ไม่ดำเนินการแล้ว เพราะไม่สามารถเรียกค่าดำเนินการใดๆ ได้จากผู้สมัคร แต่สามารถเรียกได้จากนายจ้าง ซึ่งปกตินายจ้างต้องการประหยัดค่าใช้จ่ายมากที่สุด ทำให้หลังจาก WHD H-2B 2015 Rules ใหม่ออกมา ทำให้วีซ่าประเภทนี้ และการจัดการคนทำงานชั่วคราวในอเมริกาดีขึ้นหรือไม่ เป็นคำถามที่น่าคิด?
ที่สำคัญอีกอย่าง H-2B visa เปลี่ยนสถานะ (Adjustment of status) เป็น กรีนการ์ด แทบไม่ได้ คือ USCIS ไม่อนุมัติ เพราะให้มาทำงานชั่วคราว ไม่ได้ให้มาอยู่แบบถาวร พร้อมยังมีเงื่อนไขจำกัดหลายอย่างของวีซ่า H-2B สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์ของ USCIS.gov
ไม่มีอะไรได้มาง่าย ๆ แต่ก็ไม่มีอะไรยากเกินความสามารถ